programma:
15.30 – 16.00 uur inloop met koffie en thee
16.00 – 16.15 uur opening door
16.15 – 17.15 uur dhr. M.D. Stafleu: Waarheid in de wiskunde
17.15 – 17.30 uur vragen en discussie
17.30 – 18.30 uur pauze en eenvoudige maaltijd
18.30 – 19.30 uur dhr. T. Koetsier: Wiskunde en christelijk geloof
19.30 – 19.45 uur vragen en discussie
19.45 – 20.00 uur koffiepauze
20.00 – 20.45 uur presentatie van 3 voorbeelden uit de lespraktijk; presentaties van ongeveer 10 minuten gevolgd door een kort gesprek
20.45 – 21.00 uur sluiting
over de sprekers:
Dick Stafleu is fysicus. Na zijn studie aan de Universiteit Leiden, werkte hij als wetenschappelijk onderzoeker aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, waar hij zijn doctoraat in de experimentele natuurkunde behaalde. Daarna werkte hij bij de lerarenopleiding te Utrecht. Hij publiceerde vele artikelen en diverse boeken over de filosofie en de geschiedenis van de wetenschap.
Samenvatting van zijn lezing: Waarheid in de wiskunde.
Wat is waar in de wiskunde?
Ik zal beginnen met wat twijfel te zaaien aan de waarheid van 2+2=4. Is dat altijd waar? Wanneer niet? En waar ligt dat aan?
Vervolgens wil ik de rol van axioma’s in de wiskunde bespreken. Op grond waarvan aanvaarden we die? Worden ze ontdekt of bedacht? De geschiedenis laat zien dat daar zeer verschillend over wordt gedacht. Is er een christelijk-filosofisch antwoord te geven?
Tenslotte wil ik de vraag bespreken of er een weg naar God is via de wiskunde. Je weet wel: er zijn twee manieren om God te leren kennen, uit de Schrift en uit de natuur. Is dat echt zo? Is wiskunde een vorm van ‘Intelligent Design’? Is God een wiskundige? Kan een mens een standpunt innemen buiten de wiskundige werkelijkheid? Ik zal een alternatief presenteren.
Teun Koetsier is hoofddocent aan de VU. Hij promoveerde in de wiskunde en in de filosofie.
Samenvatting van zijn lezing: Wiskunde en christelijk geloof
Door de eeuwen heen is de relatie tussen religie en wiskunde nauwer geweest dan de band tussen religie en de andere wetenschappen. Wetenschap en religie staan vaak op gespannen voet omdat wetenschappelijke resultaten in strijd lijken te zijn met religieuze overtuigingen. De wiskunde is in dit opzicht een uitzondering. Vanaf de 6e eeuw voor Christus tot aan de Verlichting speelt op dit punt binnen de wetenschap een uit drie elementen bestaand complex van ideeën een belangrijke stimulerende rol. Het eerste element is dat wiskundige kennis door haar absolute karakter naar God verwijst. Daarnaast heeft God de Schepping op wiskundige basis geschapen en – dit is het derde element – dient de Schepping begrepen te worden in wiskundige termen. We vinden we ook bij meerdere belangrijke wiskundigen in de 19e en 20e eeuw nog steeds een vorm van religiositeit die er op neer komt dat wiskunde ons dichter bij God zou brengen. Spreker zal dit alles nader toelichten.
Samen met Luc Bergmans redigeerde hij Mathematics and the Divine, A Historical Study, Elsevier Science Publishers, Amsterdam, 2005.